شماره نظریه :
7/1403/829 |
شماره پرونده :
1403-100-829ع |
تاریخ نظریه :
1403/11/23 |
قانون
استعلام
چنانچه به سبب مستحقللغير درآمدن مبيع، دادگاه بدوي پس از ارجاع به کارشناس و تعيين ميزان غرامت، حکم به اعلام بطلان بيع و محکوميت خوانده به پرداخت غرامت بر اساس نظر کارشناس صادر و محکومعليه از رأي صادره تجديدنظرخواهي کند و تا زماني که دادگاه تجديدنظر پرونده را معد صدور رأي تشخيص دهد، بيش از شش ماه از زمان نظريه کارشناسي گذشته باشد، با توجه به تبصره ماده 19 قانون کانون کارشناسان رسمي دادگستري مصوب 1381 و با لحاظ آنکه در چنين فرضي محکومله بدوي تجديدنظرخواهي نکرده است و با توجه به اثر انتقالي دعوا در مرحله تجديدنظر، آيا دادگاه تجديدنظر ميتواند تعيين ميزان غرامت را به کارشناسي ارجاع دهد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
مقررات تبصره ذيل ماده 19 قانون کانون کارشناسان رسمي دادگستري مصوب 1381 همانگونه که در متن آن آمده است، در مواردي قابل اعمال است که انجام معامله مستلزم تعيين قيمت عادلانه روز از طرف کارشناس رسمي است و نميتوان آن را به تمام مواردي که کارشناسان اظهارنظر ميکنند، تسري داد؛ اما چنانچه به استناد رأي وحدت رويه شماره 811 مورخ 1/4/1400 هيأت عمومي ديوان عالي کشور، به سبب مستحقللغير درآمدن مبيع و جهل خريدار به وجود فساد، دادگاه نخستين ميزان غرامت وارد بر خريدار را با ارجاع امر به کارشناس و بر اساس ميزان افزايش قيمت (تورم) اموالي که از نظر نوع و اوصاف مشابه همان مبيع هستند، تعيين کند؛ اما به دليل طولاني شدن روند تجديد نظرخواهي، غرامت موضوع نظريه کارشناسي با افزايش فاحشي مواجه شود، هر چند محکومله از حکم بدوي تجديد نظرخواهي نکرده باشد، دادگاه تجديد نظر ميتواند با ارجاع امر به کارشناسي، ميزان افزايشيافته را مورد لحوق حکم قرار دهد و اين امر ارتباطي به حکم مقرر در تبصره ماده 19 قانون کانون کارشناسان رسمي دادگستري مصوب 1381 ندارد و در اجراي رأي وحدت رويه يادشده است که تعيين جبران غرامت را بر اساس ميزان افزايش قيمت اموال مشابه همان مبيع از نظر نوع و اوصاف، ضروري دانسته است.